- νομισματική
- Επιστήμη που μελετά τα νομίσματα από κάθε άποψη: οικονομική, ιστορική, καλλιτεχνική.
Η αρχαία ν. είναι ο κλάδος εκείνος της ν. που μελετά τα αρχαιότερα νομίσματα στη λεκάνη της Μεσογείου και ειδικά τα ελληνικά, ρωμαϊκά, κελτικά, φοινικικά, εβραϊκά, ετρουσκικά και ιταλιωτικά νομίσματα. Η μεσαιωνική και σύγχρονη ν. περιλάμβανα την περίοδο από την πτώση του Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους (476) ως τις ημέρες μας, μελετά τα νομίσματα των βαρβαρικών βασιλείων, της βυζαντινής αυτοκρατορίας, της μεσαιωνικής και σύγχρονης Ευρώπης, των αποικιών των ευρωπαϊκών χωρών στις άλλες ηπείρους και των εκτός Ευρώπης κρατών. Η ανατολική ν. περιλαμβάνει αντίθετα το ευρύ πεδίο νομισμάτων των κατασκευασμένων από τους Άραβες (μετά τον Μωάμεθ) και από τα μουσουλμανικά κράτη τα ινδικά, κινεζικά και ιαπωνικά νομίσματα.
Το ενδιαφέρον για τα αρχαία νομίσματα άρχισε να εκδηλώνεται από τον 14o αι.· από τους πρώτους συλλέκτες νομισμάτων ήταν και ο Φραγκίσκος Πετράρχης, ο οποίος δώρισε τη συλλογή του στον αυτοκράτορα Κάρολο Δ’. Στους επόμενους αιώνες σχηματίστηκαν οι πρώτες πριγκιπικές συλλογές, από τις οποίες ιδιαίτερα αξιόλογες ήταν η συλλογή των Έστε στη Μοδένα, των Μεδίκων στη Φλωρεντία, των Αραγωνίων στη Νάπολη, του Ματία Κορβίνο στη Βούδα.
Στις ημέρες μας η ν. αριθμεί παντού πολυάριθμους λάτρεις, συλλέκτες και ειδικευμένους μελετητές που αφοσιώνονται στη συλλογή των νομισμάτων και στη μελέτη των διάφορων τομέων της ν. Σε κάθε σχεδόν χώρα υπάρχουν νομισματικές εταιρείες, ειδικευμένα στη ν. περιοδικά και δημόσιες συλλογές νομισμάτων που αποτελούν ολόκληρα μουσεία ή είναι τμήμα μεγαλύτερων μουσείων. Από τις πιο γνωστές δημόσιες συλλογές αναφέρουμε τις συλλογές του Βρετανικού Μουσείου στο Λονδίνο, του Cabinet des Medailles στο Παρίσι, των Μουσείων του Βερολίνου και του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν στην Ουάσινγκτον.
Θήκη ταξινόμησης με ρωμαϊκά νομίσματα της δημοκρατικής περιόδου (Καστέλο Σφορτσέσκο, Μιλάνο).
Μία σελίδα του καταλόγου των ελληνικών νομισμάτων που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου.
Dictionary of Greek. 2013.